Witaminy i minerały
W diecie dziecka powinny znaleźć się wszystkie niezbędne witaminy i składniki mineralne, które zapewnią mu prawidłowy rozwój. Kilka z nich jest szczególnie ważnych, oto one:
Witamina D
Odgrywa podstawową rolę w procesie budowy kości i zębów poprzez wspomaganie wchłaniania wapnia i fosforu, wpływa na prawidłowe działanie systemu nerwowego. U dzieci i młodzieży jej niedobór prowadzi do choroby zwanej krzywicą. Witaminę D zgodnie z zaleceniami ekspertów powinno się podawać dzieciom w formie suplementu diety w czasie kiedy nasłonecznienie jest niewystarczające czyli, w naszym klimacie, od października do marca. Witamina D znajduje się również w pożywieniu, najcenniejszymi jej źródłami są: żółtka jaj, mleko i produkty mleczne, masło, olej rybi.
Witamina A
Jest niezbędna dla posiadania silnych kości, zdrowych zębów i skóry oraz prawidłowego rozwoju siatkówki oka. Jej stałe stężenie we krwi może zmniejszać ryzyko zachorowania na niektóre postacie nowotworów (rak piersi, szyjki macicy, żołądka, płuc), jej niedobór, a także nadmiar, powoduje utratę apetytu, suchość i świąd skóry, wypadanie włosów. Witamina A występuje w: wątróbce, żółtkach jajach, rybach, marchwi, dyni, morelach, brzoskwiniach.
Witamina E
Ma wysoki potencjał antyoksydacyjny co oznacza, że zwalcza wolne rodniki, a co za tym idzie odgrywa ważną rolę w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Witamina ta znajduje się głównie w produktach roślinnych takich jak: oleje roślinne, pełne ziarna zbóż, pestki słonecznika czy orzechy.
Witamina C
Jest odpowiedzialna za codzienną syntezę nowych komórek i tkanek w naszym organizmie. Pomaga przy wchłanianiu żelaza dzięki czemu chroni przed anemią, wzmacnia system odpornościowy, przeciwdziała chorobom serca, uszczelnia naczynia krwionośne i błony komórkowe. Bierze udział w zwalczaniu infekcji, gojeniu się ran. Znajduje się w owocach takich jak: aronia, czarna porzeczka, truskawki, maliny, cytrusy i w warzywach takich jak: czerwona papryka, natka pietruszki.
Witamina B12
Jest niezbędna do tworzenia krwinek czerwonych, prawidłowej czynności układu nerwowego i przewodu pokarmowego. Jej niedobór prowadzi do niedokrwistości złośliwej, zaniku błony śluzowej żołądka, zmian w układzie nerwowym. Witamina B12 nie występuje w produktach roślinnych dlatego dieta pozbawiona mięsa, jaj czy produktów mlecznych powoduje jej niedobory. Najlepszym jej źródłem są podroby (zwłaszcza wątroba i nerki), mięso, ryby, sery dojrzewające, jaja, mleko i jego przetwory.
Minerały
Wapń
Spośród składników mineralnych jednym z ważniejszych jest wapń, odpowiada on za mineralizację kości. Wapń wpływa również na pracę układu nerwowego, gospodarkę hormonalną, krzepliwość krwi stan mięśni. Jego niedobory mają zły wpływ na stan zębów. Występuje w żółtych serach, mleku, jogurcie, kefirze. Wapń znajduje się też w produktach roślinnych takich jak: nasiona strączkowe, kapusta, brokuły, migdały, orzechy, ale z nich przyswaja się gorzej.
Magnez
Należy do składników budulcowych, budujących kości i zęby, warunkuje prawidłowe przyswajanie wapnia. Odpowiada również za prawidłowe działanie serca, pracę mięśni i układu nerwowego. Często pierwszym objawem niedoboru magnezu są bolesne skurcze nóg, również drżenie powiek, czy problemy z koncentracją. Magnez jest pierwiastkiem, który znajduje się w największych ilościach w produktach zbożowych, kaszach gruboziarnistych, otrębach, soi, bananach, orzechach.
Żelazo
Niedobór żelaza prowadzi do niedokrwistości popularnie zwanej anemią. W diecie dziecka należy zwrócić uwagę na odpowiednią ilość mięsa, bo to ono jest głównym i najlepszym źródłem żelaza o najwyższej przyswajalności. Żelaza dostarczą również kasze, suszone owoce jednak przyswajalność żelaza z produktów roślinnych jest bardzo niska.
Cynk
Cynk to pierwiastek, który jest niezbędny do prawidłowego działania wielu enzymów. Bierze udział w syntezie białka i kwasów nukleinowych, chroni organizm przed wolnymi rodnikami i wspomaga jego układ odpornościowy. Źródłem cynku w diecie dzieci powinno być mięso i jego przetwory, produkty mleczne oraz produkty zbożowe. Dużo cynku zawierają pestki dyni.
Jod
Aby tarczyca mogła prawidłowo funkcjonować, musimy jej stale dostarczać jodu, niezbędnego do wytwarzania hormonów. Jeśli go zabraknie, tarczyca zaczyna się powiększać. Na szyi w okolicy gardła, pojawia się charakterystyczne zgrubienie, zwane wolem. Niestety Polska leży w obszarze niedoboru jodu dlatego należy zwracać uwagę na produkty, które zawierają większą ilość jodu, a są nimi ryby morskie, niektóre wody mineralne również są wzbogacane w jod.